Yabancıya konut satışında değerleme zorunluluğu

4 Mart 2019 tarihinden itibaren yabancı ülke vatandaşlarına yapılan gayrimenkul satış işlemlerinde taşınmaz değerleme raporu aranacak. Düzenlemeyle birlikte yüksek fiyatlandırma ve inşaat sektöründeki kayıt dışılığın önüne geçilerek Türkiye’nin marka değerinin yabancı yatırımcı nezdinde artırılması amaçlanıyor.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) tarafından yayınlanan genelgeye göre yabancı uyruklu kişilerin gerek alıcı, gerek satıcı olarak taraf olduğu bütün satış işlemlerinde taşınmazın piyasa değerini gösteren değerleme raporu zorunluluğu getirildi. 4 Mart 2019 tarihinden itibaren geçerli olacak düzenlemeyi değerlendiren Antalya Homes Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe, “Bu adımla birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 100 günlük eylem planında yer alan ‘Taşınmaz Değerleme Sistemi’nin pilot uygulaması için yabancıya konut satışı sektörü seçilmiş oldu. Türkiye’nin marka değeri için çok önemli bir gelişme. Yurtdışına konut satışında şeffaflık getirerek yabancı alıcıları yüksek fiyatlar ve dolandırıcılığa varan girişimlerden koruyacağına inanıyoruz” dedi.

Değerleme raporları 3 ay süreyle geçerli olacak

Değerleme Raporu uygulaması hali hazırda vatandaşlık başvurusu için yapılan emlak alımlarında yürürlüğe girmişti. Yeni düzenlemeyle birlikte bu şart tüm yabancıya gayrimenkul satışlarına getirildi. Genelgeye göre, hazırlanan değerleme raporları düzenlendiği tarihten itibaren 3 ay geçerli olacak ve herhangi bir satış işleminde kullanılabilecek. 3 aylık süreçte taşınmazın değerine etki edecek bir değişiklik söz konusu olursa yeni değerleme raporu istenecek. Henüz inşa aşamasındaki yapılar için ise tamamlandıktan sonra elde edeceği değer üzerinden bir hesaplama yapılacak. Bildirilen satış bedeli, değerleme raporunda yazan bedelden aşağı olamayacak ancak daha yüksekse, satış bedeli beyan edildiği gibi yazılacak. Değerleme raporları ise SPK lisanslı uzmanlar tarafından verilmeye devam edecek.

“2022’den itibaren değerleme raporu zorunluluğu tüm Türkiye’de uygulanacak.”

Şubat ayı başında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde değerleme faaliyetlerini düzenlemek ve yürütmek amacıyla ‘Taşınmaz Değerleme Dairesi Başkanlığı’nın kurulduğunu hatırlatan Tekçe şunları aktardı: “2022’den itibaren tüm Türkiye’deki gayrimenkul satışlarında değerleme raporunun zorunlu olacağını öngörüyoruz. Ülke genelinde bu uygulamaya başlamadan önce düşük hacimli olan yabancıya satış sektöründe pilot uygulamaya başlandı. Bu sayede eksikler zamanla giderilecek. Yeni düzenlemeyle birlikte özellikle yabancıya konut satışı sektöründe profesyonelleşme ve uzmanlık ön plana çıkacak, hizmet kalitesinin artırılmasına katkı sağlayacak. Türkiye’nin yabancı ülke vatandaşları nezdindeki algısı ve kredibilitesi de artacak. Diğer taraftan inşaat maliyetlerinin yaklaşık yarısını oluşturan işçilik maliyetlerinin faturalandırılamaması sebebiyle satışlarda resmi değer neredeyse yarı yarıya düşük gösteriliyordu. Bu anlamda kayıt dışı inşaat giderleri de kayıt altına alınmaya başlayacak.”