Türkmen Vali Khojeh: “Dede Korkut kitabının 3. nüshasını iki dolara satın aldım”

Türk kültürünün en önemli kaynaklarından Dede Korkut kitabının 3. nüshasının gün yüzüne çıkmasını sağlayan Türkmen Vali Mohammad Khojeh, kitabın el yazmasını 2 dolara satın aldığını söyledi.

Bayburt Dede Korkut 25. Uluslararası Kültür ve Sanat Şölenlerine davetli olarak katılan el yazması kitap koleksiyoncusu Türkmen Vali Mohammad Khojeh, Dede Korkut’un üncü nüshasını bulma serüvenini anlattı.

Babasının tavsiyesi üzerine Türk edebiyatına ait el yazması kitapları toplamaya başladığını ve birbirinden kıymetli 132 adet el yazması kitabın kütüphanesinde yer aldığını belirten Khojeh, yine el yazması kitap almak için yolculuk yaparken Dede Korkut’un 3. nüshasının tesadüfen eline geçtiğini söyledi.

El yazması kitap almak için 500 kilometre uzaklıktaki bir arkadaşının yanına gittiğini söyleyen Khojeh, “Türk Edebiyatına ait kütüphane oluşturmaya başladığımda arkadaşlarıma nerede Türk edebiyatına ait eserleri görseniz bana haber verin dedim. Bunun üzerine bulunduğum şehre 500 kilometre uzaklıkta bir mesafedeki bir arkadaşım elinde çok önemli yazma eser olduğunu bildirmesi üzerine onun bulunduğu şehre doğru hareket ettim. Orada arkadaşımdan belirttiği kitabı ve bununla beraber birçok kitabı aldım dönüyordum. Acıkmıştım yemek yedim su içmek istemiştim otobüse giderken susamıştım su almaya gittim bu esnada yanıma biri geldi. Bana elinde bir kitap olduğunu ve bunu satmak istediğini söyledi. Ona sadece yazma kitaplarla ilgilendiğimi söyledim. Bana yazma bir kitap olduğunu ve 10 dolara satacağını söyledi. Pazarlık yaptım Dede Korkut Kitabının 3. nüshasını iki dolara satın aldım” dedi.

İlk başlarda kitabın değerini bilmediklerini söyleyen Khojeh, şöyle devam etti:

“Döndüğümde yazma eserleri inceleyen arkadaşım vardı ona götürdüm. O bana Dede Korkut ile alay eden bir kitap olduğunu söyledi. Aradan sekiz ay geçmişti Türkiye’de tarih alanında öğrenim görmüş bir arkadaşıma götürdüm üç gün sonra bana döndü ve bu kitabın çok kıymetli bir eser olduğunu söyledi. Daha sonra sahaf bir hoca tanıdığımı söyledim, gece yarısıydı gittik oraya sahaf hocam bana bunun yazma eser mi yoksa kopyası mı olduğunu sordu, orijinal olduğunu söyleyince bana bunun altın değerinde bir eser olduğunu ve bu sayede tüm dünyaca tanınacağımı söyledi. Akabinde Ankara da Tebriz de kitap üzerine çalışmalar yaptık. Şimdi de Bayburt’a Erzurum’a davet edildim. Burada bana çok hürmet gösterildi, muazzam bir duygu, hayran kaldım herkese çok teşekkür ediyorum” dedi.

“Çöpe atacaktım, meğer paha biçilemez bir esermiş”

“Sahaf arkadaşım kitabın önemli bir eser olduğunu söylemeseydi onu çöpe atacaktım” diyen Khojeh, “Dede Korkut ile alay edildiği için onu çöpe atmayı düşünmüştüm, zaten kitabı bana satan da bu yüzden bu kitabı satamadığını söylemişti, 2 dolara almıştım meğer paha biçilmez bir esermiş” diye konuştu.

Bayburt Valisi Ali Hamza Pehlivan da Almanya’nın Dresden şehrinde ve Vatikan’da olan nüshaların ardından 3. orijinal nüshayı bulan Mohammad Khojeh’e Bayburtlular olarak teşekkür ettiklerini söyledi.

Türkiye’de Dede Korkut denilince akla Bayburt’un geldiğini ifade eden Pehlivan, “Elbette ki Türk dünyası için Dede Kokut çok önemli. Oralarda da Dede Korkut yad ediliyor. Aynı şekilde ülkemizde de mahalle odalarında, köy odalarında hikayeleri anlatılıyor. Bu faaliyetler ve özellikle de UNESCO Dünya Somut Olmayan Kültür Temsili Listesi’ne girmesiyle de birlikte dünyanın bir ortak değeri olarak Dede Korkut’u inşallah bütün dünya bundan sonra çok daha sık duyacak” dedi.

Bayburt belediye Başkanı Hükmü Pekmezci ise 3. nüshanın Türk edebiyatının önemli bir yerini kapsayacağını belirterek, “Bir tesadüf esri ortaya çıkan bu kaynak Türk edebiyatının önemli bir yerini kapsayacak. Bu vesileyle de çok değerli hocamıza hepinizin huzurunda teşekkür ediyorum. İnşallah bundan sonraki yıllarda bu çalışmayı hepimizin faydalanacağı bir şekle dönüştürür düşüncesiyle kendisine teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.