Türkiye’nin el süpürgeleri ve tohumları Samsun’dan

100 yıldır süpürge tohumu ve süpürge üreterek Türkiye’ye pazarlayan İncesu Mahallesi, bu alanda Türkiye’de lider konumda bulunuyor. Yıllık bin 500 ton elde edilen süpürge tohumu tüm Türkiye’ye pazarlanıyor.

Vezirköprü ilçesine bağlı İncesu Mahallesi 100 yıldır süpürge tohumu üretiminde merkez konumunda bulunuyor. Aynı zamanda son aşama olan süpürge haline getirerek pazarlamasını yapan İncesu Mahallesi sakinlerinin, yüzde 70’i süpürge ile geçimini sağlıyor. Nisan ayında 5 bin dönüm araziye ekilen süpürge tohumları eylül ayında hasadı yapıldıktan sonra birçok işlemden geçiyor. İlk olarak kabuğu soyuluyor, sonrasında ise tohumlarına ayrılıyor. Tohumları ayrılan süpürgeler boğma makinesine gidiyor. Burada sapları yapılan süpürgeler akabinde dolgu işlemine giriyor. Son olarak sık ve bir arada tutulmasını destelemek için dikim işlemine giren süpürgeler pazarlanmaya hazır hale geliyor. Süpürge tohumlarının kilosu 6 TL ile 8 TL arasında satılırken evde kullanıma gelen süpürge ise 15 ile 20 TL arasında alıcı buluyor.

“İsmimiz artık ‘süpürgeciler mahallesi’ oldu”

Köyün geçim kaynağının süpürge olduğu ifade eden çiftçi Halim Sarı, “Asırlardır bu köy süpürge işi ile uğraşıyor. 7’den 70’e herkes bu işte çalışıyor. Tabii, herkes bizi ‘süpürgeciler köyü’ olarak biliyor. Bu köye süpürge almaya gelen insanı elinin boş göndermeyiz. Her türlü yardımcı oluruz. Biz de süpürge nisan aylarında tohumu ekilir, ağustos ise hasadı başlar. Hasadı yapıldıktan sonra ilk olarak temizleme yani kabuğundan ayırma işlemi yapılır. Akabinde makine ile tohumunu ayrılır. Süpürgeyi köyümüzde ev süpürgesi olarak yapan arkadaşlarımız var. Burada sadece tohumunu üretmiyoruz. Bir evde kullanılabilecek aşamaya kadar işlemlerden geçirerek pazarlıyoruz. Biz burada ham maddesini de Çarşamba ve Adapazarı ilçelerine pazarlıyoruz. Karadeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu Bölgelerine çoğunlukla süpürge pazarladığımız bölgelerdir. Süpürgenin ham maddesinin üretildiği tek yer İncesu Mahallesi’dir. Köyümüz 100 yıllık süpürge üretim tarihine sahiptir. Asırlık bir geçmişe sahibiz. Köyümüzün yüzde 70’inin geçim kaynağı süpürgedir. Köyümüze büyük bir maddi güç sağlıyor. Ayrıca süpürge temizlendikten sonra kabuğunu atmıyoruz. Hem kabuğu hem de tohumu hayvanlarımıza yem olarak kullanıyoruz” dedi.

“İlkel bir boğma makinesi yaptık”

Süpürgenin geçme işlemleri hakkında bilgi veren çiftçi Nurettin Tosun, “Kendi üretimimiz olan boğma makinesi tamamen insan gücü ile çalışıyor. Süpürgeleri saplarının dağılmaması için bisiklet frenin demiri ile sıkıyoruz. Kabuğu soyulan süpürgelerin tohumları ayrılıyor. Sonra boğma, dolgu ve dikiş işlerimden geçiyor. Akabinde 10’lu şekilde bir araya getiriyoruz. Bir süpürgemiz rahat 1 sene kullanılıyor” diye konuştu.