Türkiye’de gençler müziği dijital müzik platformlarından dinliyor

Doç. Dr. Michael Kuyucu, Türkiye’de özellikle gençlerin yasal müzik platformlarını müzik dinleme aracı olarak kullandığını açıkladı.

İstanbul Aydın Üniversitesi öğretim görevlisi Doç. Dr. Michael Kuyucu Türkiye’de özellikle gençlerin yasal müzik platformlarını müzik dinleme aracı olarak kullandığını açıkladı. Müzik araştırmacısı akademisyen ve CRI TÜRK genel müdürü olarak çalışmalarda bulunan Kuyucu, ’12’th Annual International Conference on Mediterranean Studies’ adlı konferansta sunduğu araştırmasında Türkiye’de üç büyük metropol şehir olan İstanbul, Ankara ve İzmir’de yaşayan 18-24 yaş grubundaki üniversite öğrencilerinin müzik dinleme alışkanlıklarını mercek altına aldı.

Üç büyük şehirde toplam 2 bin 321 üniversite öğrenci üzerinde uyguladığı araştırmasında gençlerin müzik dinleme aracı olarak hangi platformları kullandığını araştıran Doç. Dr. Michael Kuyucu, genlerin yüzde 62.86’sının resmi bir müzik platformuna aboneliğinin olduğunu ve müzik dinlemek için bu dijital müzik servislerine para ödediğini söyledi.

Doç. Dr. Michael Kuyucu araştırmasında, “Bu, korsan müziğin yok olması ve müzik ekonomisinin dijital medyadan hak ettiği payı alması adına çok olumlu bir gelişme. Bir dönemler Napstar’dan bedava müzik indiren ve dijital müzik dinlemek için bir lira bile harcamayan bir kitleden bugün müziği iTunes, Spotify, fizy gibi resmi dijital müzik platformlarından aylık abonelik ücretlerini ödeme yoluyla resmi bir biçimde dinleyen bir kitleye dönüşüm yaşadık. Bu her ne kadar yavaş ilerlese de bugün gelinen nokta gelecekte gelinecek nokta adına olumlu bir işaret” dedi.

En çok kullanılan resmi dijital platformlar

Michael Kuyucu, gençlerin yüzde 37.23 oranında YouTube aracılığı ile dinlediğini söylerken, YouTube’un bir video platformu olmasına rağmen çok güçlü bir müzik dinleme platformu olduğunu ve bu özelliğinin onu vazgeçilmez bir platform yaptığını söyledi. Resmi dijital müzik platformları içinde gençler yüzde 29.79 oranında Spotify, yüzde 15.96 oranında Apple Music ve yüzde 8.51 oranında fizy adlı platformların tercih edildiğini belirten araştırma aynı zamanda Türkiye’nin en popüler üç dijital müzik platformunu da gözler önüne serdi.

Doç. Dr Kuyucu, araştırmaya katılan tüm gençler akıllı telefon aracılığı ile müzik dinlediğini söyleyerek, “Yani akıllı telefonlar aracılığı müzik dinleme oranı yüzde 100. Bu da müziğin mobil ortamda ki tüketiminin ve akıllı telefonların müzik dinleme alışkanlıkların şekillenmesinde çok büyük bir rol oynadığını görüyoruz. Bu çok ciddi bir konu. Artık mobil bir yaşam içindeyiz, bu mobilite bizim tüm yaşam alışkanlıklarımızı olduğu kadar müzik dinleme alışkanlıklarımızı da derinden etkiliyor” ifadelerini kullandı.

Akıllı telefonlarda en çok yer alan müzik uygulamaları

Doç. Dr. Michael Kuyucu, gençlerin akıllı telefonlarında YouTube – Spotify – Apple Music ve fizy adlı müzik uygulamalarının yanı sıra Shazam adlı uygulamayı bulundurduklarını ve bu uygulamaların artık müzik dinleme tercihlerinde ciddi bir kanaat önderliği yaptığını bildirdi. Kuyucu, “Eskiden radyo kanalları ve müzik televizyonları müzik dinleyicisine müziği tanıtır ve müzik önerilerinde bulunurdu. Şimdi ise bu görevi dijital müzik uygulamalarındaki algoritmalar yapıyor. Bu, müzik dinleme alışkanlıklarını direkt etkiliyor. Artık yazılımcıların yapay zeka kullanarak hazırladıkları algoritmalar gençlerin müzik dinleme alışkanlıklarını yönlendiriyor. Bu teknoloji adına güzel bir gelişme ama aynı oranda da tehlikeli. Merkezi ABD’de olan bu algoritmalar küresel çapta bir manipülasyon yaparak gençlerin müzik dinleme alışkanlıklarını diledikleri gibi yönlendirdiği gibi liberal sistemin öne getirmek istediği müzik türlerini ve sanatçıları da genlere empoze edebiliyor” yorumunu yaparak bu algoritmaların müzik endüstrisinin manipülasyonuna da vurgu yaptı.

Günde 2 ile 3 saat müzik dinliyoruz

Doç. Dr. Michael Kuyucu, gerçekleştirdiği araştırmada gençlerin yüzde 45.71’inin günde ortalama 2 ile 3 saatlik bir sürede müzikle bilinçli ya da bilinçsiz bir biçimde zaman geçirdiklerini belirterek, “Bu çok ciddi bir oran, her iki gençten biri gününün 2 saate yakın bir bölümünü müzikle geçiriyor. Bu bazen bilinçli oluyor bazen ise sokakta, mekanlarda, dükkanlarda ve benzeri müzik yayınlanan yerlerde oluyor. Yani müziğe maruz kaldığımız zamanı da eklediğimizde müzik hayatımızın çok önemli bir parçası” diye konuştu.

Türkçe müzik dinleme oranı daha yüksek

Kuyucu, araştırmasında Türkiye’de gençlerin daha çok Türkçe sözlü müzik dinlediğine de vurgu yaparak, “Her ne kadar son zamanlarda yabancı sözlü müzik dinleme oranlarında bir yükselme olduğuna yönelik iddialar olsa da bu araştırmada bir kez daha Türkçe sözlü müziğin gençler tarafından çok ciddi oranda tercih edildiğini gördük. Bunda Türkiye’de son birkaç yılda yükselişe geçen millileşme ve yerelleşme trendinin de rolü olduğunu düşünüyorum. Türk insanı sıcak müzik dediğimiz içinde duygu olan ve sözlerini anladığı müziği dinlemeyi tercih ettiğini söylemek gerekiyor. Bunda elbet yabancı dil bilme oranının düşük olması ve Türkiye’de yaşanan yerelleşmenin de rolü çok büyük” şeklinde konuştu.

Araştırmaya göre 18-24 yaş grubundaki üniversitede eğitim gören gençler yüzde 25.84 oranında Türkçe Pop dinlerken, yabancı sözlü müzik dinleyenlerin oranı yüzde 14.61. Buna ek olarak yüzde 12.36 oranında Arabesk, yüzde 11.24 oranında halk müziği ve yüzde 8.99 oranında sanat müziği dinleniyor. Ayrıca yerli ve yabancı rock dinleyenlerin oranı yüzde 13.48.

Kuyucu, “Türkçe pop, arabesk, halk müziği, sanat müziği gibi Türkçe sözlü müzik türlerinin tercih edilme oranlarını topladığımızda Türkçe sözlü müzik dinleme oranı yüzde 60’ları buluyor. Bu da Türkiye’de Türkçe sözlü müziğin pazarı domine eden müzik türü olduğunu gösteriyor” yorumunda bulundu.

Yaş ortalaması düştükçe yabancı müzik dinleme oranında bir artış görüldüğüne de dikkat çeken Kuyucu, “Z kuşağında ve özellikle kentlerde yaşayan ergenlerde müzik dinleme alışkanlıkları çok daha farklı. Onlar birazda küresel ekonomik güçlerin algoritmalarının yönlendirmelerinde etkisinde kalıyor. Onun için önümüzdeki beş yıl içinde Türkiye’deki müzik dinleme alışkanlıklarında bir değişim olacağını düşünüyorum” dedi.

Müziği en çok internetten dinliyorlar

Doç. Dr. Michael Kuyucu, üniversitede eğitim gören gençlerin yüzde 71.43’ünün müziği dijital platformlardan dinlediğine vurgu yaparak, “Dijitalleşmenin müzik dinleme alışkanlıklarındaki etkisi ciddi boyutlara ulaştı” yorumunu yaptı. Araştırmaya göre; müziği televizyondan takip edenlerin oranı yüzde 20, radyodan dinleme oranı ise yüzde 8.57.

Üniversite öğrencilerinin zamanlarının büyük bir bölümünü mobil olarak geçirmelerinin geleneksel medya mecraları televizyon ve radyoya zaman ayırma konusunda bir handikap olduğuna vurgu yapan Kuyucu, “Televizyon müzik dinleme mecrası olmaktan çıktı. Özellikle müzik televizyonlarının inandırıcılığı ve gençlerin müzik dinleme alışkanlıklarını yönlendirmede etkisi çok düştü” ifadelerini kullandı.