Kahramanmaraş’ın kültürü “kitre bebeklere’ aktarılıyor

Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde Halk Eğitimi Merkezi (HEM) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) Elbistan Hizmet Merkezi iş birliğiyle açılan kursa katılan 25 kişi, geven otunun gövdesinden çıkan kitreden elde edilen yapıştırıcıyı kullanarak yöreye özgü ‘kitre bebek’ üretiyor.

Kursiyerler, Elbistan’da hemen herkesin ismini duyduğu Şemo ve Fadime Bacı başta olmak üzere, ‘Elbistan’ın gülleri’ olarak adlandırılan kişiler ile bölgenin sosyal ve kültürel yaşamında yer alan simgeleri el emeği göz nuru dökerek yaşatmaya çalışıyor.

Elbistan Halk Eğitimi Merkezi’nde İŞKUR’un destekleriyle ilk kez açılan ‘Kitre Bebek’ kursunda 25 kursiyer, geven bitkisinin özsuyundan elde edilen kitre adlı yapıştırıcı ile doğal malzemeler kullanıp bebek üreterek meslek sahibi oluyor.

Elbistan’a özgü değerlerin, isimlerin ve sosyo-kültür öğelerinin bebeğe dönüştüğü kursta, ilçenin yakın tarihi adeta yeniden canlanıyor. Kursiyer kadınlar, Şemo ve Fadime Bacı başta olmak üzere hemen her esnafın iş yerinde fotoğrafları asılı duran ‘Elbistan’ın Gülleri’nin’ kitre bebekleri yapılmaya çalışılacak. Kursiyerler, ekmek yapan kadınlar, kurutmalık hazırlayanlar, yayık yayan kadınlar, gelin ve damatları simgeleyen bebekleri, bin bir zahmetle yapıyor.

Elbistan Halk Eğitimi Merkezi Müdürü Faruk Doğan, ilçede ilk kez açılan ‘Kitre Bebek’ kursunun büyük ilgi gördüğünü söyledi.

İŞKUR’la ortaklaşa düzenlenen meslek edindirme kurslarının, hem ev hanımlarına yeni bir gelir kapısı açtığını hem de ilçenin kültürünü ve yaşamını gelecek kuşaklara aktarma amacını taşıdığını belirten Doğan, “25 kursiyerimiz, ilk kez açılan ‘Kitre Bebek’ kursumuzda çok güzel ürünler ortaya çıkarıyorlar. Gerçekten el emeği göz nuru isteyen bir çalışma. Kursiyerlerimiz, ince işçilik isteyen bu kursta Elbistan’ımızın sosyal ve kültürel yapısını, birçoğumuzun sadece adını bildiği ve bu şehrin bir değeri olarak hafızalara yer edinmiş insanlarımızın bebeklerini yapıyorlar. Biz, bir taraftan bu bebek üretimlerini yaparken diğer yandan da bunların pazarını bulmaya yönelik çalışmalar yapıyoruz. Amacımız, bu işi öğreterek aile bütçelerine katkı yapmalarını sağlamak ve üretimini yaygınlaştırarak ülkemize pazarlayacak duruma gelebilmek” ifadelerini kullandı.

Kurs öğretmeni Şule Dalbudak ise, bebeklerin içerisinde doğal malzemeler kullanılarak yapıldığını hatırlattı. Kitre bebeğin, hammaddesinin doğada bulunan geven bitkisinin özsuyu olduğunu kaydeden Dalbudak, “Elbistan’da ilk kez bu bebekleri yapıyoruz. Bebeklerimizi geven bitkisinin balıdır. Bunu sulandırarak kullanıyoruz. Bebeklerimiz, kültürümüzü yansıtıyor. Yöresel el becerilerini ortaya koyuyor. Yaptığımız her bebek bu özelliğe geleneksel el sanatlarımıza giriyor. Hanımlarımız burada tek tek kanaviçe gibi el emeği ile yapıldı. Bu bebeğin tam şekilde bitmesi 5 günü buluyor” dedi.

Şemo ve Fadime Bacı’nın bebeğini yapmaktan çok mutlu olduklarını söyleyen Dalbudak, bebeklerin oyuncak olarak görülmemesi gerektiğinin de altını çizdi.

Kitre bebeklere dünyanın hiçbir yerinde rastlanmadığı için Türk Bebeği adının da verildiğini ifade eden Dalbudak, şöyle devam etti:

“Elbistan’ımızın tanınan simalarından Şemo ve Fadime Bacı’nın bebeklerini yaptık. Elbistan’ı anlatan birçok bebeğimiz var. Elbistan’a has kitre bebeklerimizi de yapıyoruz. Kıyma yoğuranlar, tarhana yapanlar, ekmek yapanlar, dolmamız, sarmamız, lahanamız, erişte çekenler, askerlerimiz, yöresel gelinimiz ve damadımız hepsi tamamen Elbistan yöremize has. Bunlar asla oyuncak değil. Dünyanın hiçbir yerinde rastlanmadığı için adına Türk bebeği de deniyor. İŞKUR destekli olarak öğrencilerimiz yapıyor. 25 öğrencimiz var. Hepsi de birbirinden becerikliler.”

Rukiye Kılınç isimli kursiyer de kitre bebeğin yapım sürecine ilişkin bilgiler aktararak, “İlk olarak tel keserek başlıyoruz. Kalıplarını tek tek kesiyoruz. İçlerini dolduruyoruz. Daha sonra kitre ile yapıyoruz. Bebek, çocuk ve kadın kalıplarımız var. Kitreleme aşamasında 1,5 gün donmasını bekliyoruz. Daha sonra yüzünü boyuyoruz. Ayaklarını, ellerini pamuklarla tek tek yapıyoruz. Kıyafetlerini de Elbistan’a özgü yapıyoruz” diye konuştu.

Kursa katılmaktan dolayı büyük memnuniyet duyduklarının altını çizen kursiyerler, “Burada olmaktan çok memnunuz. Tekrar açılırsa tekrar geliriz. Bu kitre bebekleri satarak ailemizin ekonomisine katkıda bulunacağız. Asıl önemli olan da böyle güzel bir mesleği öğrenmek. Hocamız bizlere bu konuda çok yardımcı oluyor. Kursun açılmasında emeği geçenlere teşekkür ederiz” dediler.