Ekim ayının ekonomi gündemini Barış Pınarı Harekâtı belirledi

MTM’nin Ekonomi Gazetecileri Derneği için yaptığı araştırmaya göre, Ekim ayının ekonomi gündemini Barış Pınarı Harekâtı belirlerken, en fazla dolar konuşuldu.

Medya Takip Merkezi (MTM), Ekonomi Gazetecileri Derneği için yaptığı araştırmada Ekim ayı ekonomi başlıklarını belirledi. Rapora göre Ekim ayı ekonomi haberlerinde en çok dolar konusuna yer verildi. Silahlı Kuvvetleri ve Suriye Millî Ordusu tarafından Suriye Demokratik Güçleri’ne karşı başlatılan Barış Pınarı Harekâtı ile dalgalanmalar yaşayan dolar kuru, ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yazmış olduğu mektubun basına sızması ile daha sert yükselişleri beraberinde getirdi.

Geçtiğimiz ay tek haneye düşen enflasyon oranı vatandaşları Ekim ayı için ümitlendirdi. TÜFE’de 2019 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,00, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,55 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 16,81 artış gerçekleşti. Ekim ayında endekste yer alan gruplardan, konutta yüzde 3,55, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,65, haberleşmede yüzde 1,43 ve ulaştırmada yüzde 1,17 artış gerçekleşirken, sadece eğlence ve kültür grubunda ise yüzde 0,59 oranında düşüş gerçekleşti. Buna göre geçtiğimiz Eylül ayında 51 bin 721 haberde yer alan enflasyon, Ekim ayında 57 bin 586 habere konu oldu.

Barış Pınarı Harekâtının ekonomiye etkisi

Dolar Ekim ayının ilk gününü 5,67 seviyesinde kapatırken euro ise 6,18’ den işlem gördü. 9 Ekimde Türkiye’nin güvenli bölge oluşturmak amacıyla Fırat’ın doğusuna yönelik Barış Pınarı Harekâtı’nın başlamasının ardından, BIST 100 endeksi yüzde 2,2 değer kaybederken 5,70’in altında seyreden dolar kuru 5,83, Euro ise 6,39 liradan işlem gördü. Harekâtın ardından dolar, operasyon beklendiği için belirgin bir tepki vermedi. 14 Ekim’de ABD Başkanı Donald Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a operasyondan hemen önce yazdığı mektup basına sızdı. Trump’ın ABD’nin Türkiye’ye harekât nedeniyle daha fazla yaptırım gelebileceği açıklaması ile dolar kurunun artışında etkili oldu.

Dolar 5,93’ün üzerinde işlem görürken, euro 6,54 seviyesine ulaştı. Borsada kayıp yüzde 5’i aşarken endeks 93 bin seviyelerine kadar indi. 18 Ekimde Türkiye ile ABD’nin Suriye’nin kuzeydoğusundaki operasyon için anlaşmaya varması Türk piyasaları üzerindeki baskıyı kaldırdı. Anlaşmanın ardından gece saatlerinden itibaren düşüşe geçen dolar, 5,78 seviyesinden işlem görürken Euro ise 6,45 civarında seyrine devam etti. Varılan anlaşmada yaptırımların kaldırılacağına ilişkin maddenin de bulunması Borsa İstanbul’a da olumlu yansıdı. Endeks yüzde 3,73 yükseldi. Ekim ayının son gününü 5,71 seviyesinde kapatan dolar 152 bin 636 habere yansıyarak Ekim ayında da zirveye yerleşti.

Dolar kuruna yansıyan siyasi sebepler altın fiyatlarının da yükselişe geçmesine sebep oldu. Harekât öncesi 22 ayar altının 252 TL, çeyrek altının 405 TL, yarım altın ise 910 TL’den işlem görürken, harekâtın başlaması ve ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptırım açıklamaları ile 250 TL’den satılan altın 270 TL’ye kadar çıktı. Gram altın 284,40, çeyrek altın 455,03, cumhuriyet altın fiyatları ise 1.895.00 seviyelerini gördü. Ekim ayının son gününü gram 274,81 çeyrek 439,69, Cumhuriyet altını ise 1.827.00 TL seviyelerinde işlem görerek kapatan altın, 32 bin 552 habere konu olarak listede 12. sırada yer aldı.

Merkez Bankası faiz kararını açıkladı

Barış Pınarı Harekâtı hakkında Türkiye ile Amerika’nın anlaşma imzalaması ile dolar kurunda başlayan gerileme, faiz indirimi için gözleri bir kere daha Merkez Bankası’na yöneltti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) yedinci toplantısını 25 Ekimde gerçekleştirdi. Merkez Bankası faizi indirimi gerçekleştirdi. 1 hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 16,50’den yüzde 14’e indirildi. Merkez Bankası politika faizini 2.5 puanlık indirimle yüzde 14’e çekti. Merkez Bankası Para Politikası Kurulundan yapılan açıklamada, “Sanayi üretimi son aylarda yüksek bir oynaklık sergilerken ana eğilim itibarıyla ılımlı artışını korumaktadır.” açıklamalarına yer verildi. Faiz Ekim ayında 72 bin 963 habere yansırken, Merkez Bankası’ndan ise 46 bin 348 haberde bahsedildi.