Doç. Dr. Nayır: “20 yaşından sonra her kadın kendini muayene etmeli”

Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Erdinç Nayır, meme kanserinin erken teşhisinde kişinin kendini muayene etmesinin çok önemli olduğunu belirterek, “20 yaşından sonra her kadın, adet döneminden 3-4 gün sonra ayna karşısında kendi meme muayenelerini yapmalıdır” dedi.

VM Medical Park Mersin Hastanesi Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Erdinç Nayır, kadınlarda en sık görülen kanser tipi olan meme kanseri hakkında bilgiler vererek, önemli uyarılarda bulundu. Nayır, meme kanserini hem erkeklerde hem de kadınlarda bulunan meme dokusundaki hücrelerin bazılarında değişim olması, bu değişim sonrasında normal dışı hücrenin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucunda ortaya çıkan bir hastalık olarak tanımladı.

“En önemli risk faktörü, cinsiyet ve aile öyküsü”

Meme kanserine neden olan risk faktörlerini anlatan Doç. Dr. Nayır, “Meme kanserinin en önemli risk faktörleri, cinsiyet ve aile öyküsüdür. Kadınlarda meme kanserini daha fazla görmekteyiz. Ailede özellikle meme kanserinin varlığı kişide kanser gelişme riskini 2-3 kat artırmaktadır. İleri yaşta olmak, özellikle 50-70 yaş arasında daha sık görülmektedir. Adet başlama yaşının erken, menopozun ise geç olması, hiç doğum yapmamış olmak, ilk doğumun 30 yaşından sonra olması, bebeğini emzirmemiş olmak, tütün ürünü ve alkol kullanmak, uzun süreli östrojen içeriği yüksek hormon tedavisi almak, menopoz sonrası kilo almak, obezite ile fiziksel aktivitenin az olması diğer risk faktörleridir” diye konuştu.

“Erkekler de duyarlı olmalı”

“Meme kanseri sadece kadınların kanseri değildir. Erkeklerde de karşılaştığımız bir kanser türüdür” diyerek, erkekleri de uyaran Doç. Dr. Nayır, “Erkeklerin de bu konuda duyarlı olmaları, meme dokusunda ele gelen bir sertlik, kitle, şekil bozukluğu durumunda mutlaka doktora başvurmaları gereklidir” ifadelerini kullandı.

Meme kanseri tanısı alan hastalarda en sık başvuru sebebinin ele gelen kitle olduğuna işaret eden Nayır, hastalığın belirtilerini şöyle anlattı:

“Hastalarımız genellikle memede ele gelen kitle hissi sonucunda doktora başvurmaktadır. Yapılan meme ultrason ve mamografi ile hastalık teşhis edilmektedir. Ele gelen kitle dışında diğer belirtiler ise iki meme arasında şeklin farklı olması, asimetri varlığı, meme cildinde içe doğru çekinti, çöküklük olması, memede kızarıklık ve iyileşmeyen yaraların varlığı, memede olağan dışı şişlik varlığı, meme başından özellikle pembe-kırmızı renkte akıntı olmasıdır. Bazı hastalarımız ise tümörün yayılımına bağlı bulgularla da karşımıza gelmektedir. Meme kanseri sıklıkla koltuk altı lenf bezlerine ve kemiklere yayılmaktadır. Koltuk altında ele gelen bir beze veya uzun süren kemik ağrıları ile de meme kanseri karşımıza çıkabilir.”

“Meme kanserinin 4 evresi var”

Meme kanserinin 4 evresi bulunduğunu ifade eden Nayır, “Evre 1 ve 2, erken evre olarak tanımlanır. Evre 3 ileri evre olarak tanımlanmaktadır. Vücutta yayılım varsa evre 4 olarak bahsederiz. Meme kanseri tanısı konulduğunda ilk yapılması gereken, kanserin evresini belirleyebilmek için görüntüleme yöntemlerinin yapılmasıdır. Bu sebeple tomografi, MR, PET, kemik sintigrafisi gibi bir takım görüntüleme tetkiklerini isteriz. Hastaya göre hangi tetkik uygunsa onları tercih etmekteyiz. Evreleme, tedavi açısından çok önemlidir. En iyi tedavi planı için iyi bir evreleme gerekmektedir. Kanser tanısı konulan bir hastada öncelikle evreleme yapıyoruz. Ne kadar erken saptanırsa o kadar kolay tedavisi yapılmaktadır. Bu sebeple erken teşhis için her kadının meme muayenesini her ay kendisi yapmalı ve yılda bir mamografi çektirmelidir. Erken teşhis demek, tümörün daha erken saptanması demektir. Bu da hastayı daha kolay bir tedaviye götürür” şeklinde konuştu.

“Adetten 3-4 gün sonra kontrol edin”

Meme kanserini, hastaların büyük bir çoğunluğunun memelerini muayene ederken kendilerinin tespit ettiklerini vurgulayan Nayır, “20 yaşından sonra her kadın, adet döneminden 3-4 gün sonra ayna karşısında kendi meme muayenelerini yapmalıdır. Kişi kendi vücudunu daha iyi tanıdığı için, bir doktor muayenesinden daha değerlidir. Üst beden çıplak iken kişi ayna karşısına geçmeli, her iki kolunu kaldırmalı ve meme üzerinde çekinti, kızarıklık, kabarıklık veya şekil bozukluğu var mı bunu incelemelidir. Daha sonra incelenecek meme tarafında kol yukarda tutulur, diğer elin 3 parmağı ile memeye baskı uygulanarak muayene edilir. 3 parmak ile önce yukarı aşağıya, daha sonra saat yönünde halkasal hareketler yapılarak meme dokusu muayene edilir” dedi.

Eğer bir şüphe varsa mutlaka hekime başvurulması gerektiğini belirten Doç. Dr. Nayır, “40 yaşından itibaren de mutlaka senede bir mamografi uygulanmalıdır. 20-40 yaş arası meme kanserinden şüphe varsa meme ultrasonu yaptırılmalıdır. 40 yaşından sonra mamografi ile net değerlendirilemeyen durumlarda meme ultrasonunu da ek olarak istemekteyiz. Önemli bir noktaya değinmek isterim, meme kanserini erken saptamak için kanda bakılan bir test şu an mevcut değildir. Kan tahliline bakarak meme kanseri olabilir veya meme kanseri yoktur denilemez “ diye konuştu.

“Tedaviler artık çok daha başarılı”

Meme kanserinin tedavisinde üç ana yöntem olduğunu dile getiren Nayır, bunların cerrahi (ameliyat), radyoterapi (ışın tedavisi) ve sistemik tedavi (kemoterapi, hormon tedavisi) olduğunu söyledi. Meme kanseri sık görülen bir kanser olduğu için tedavisinde de her geçen yıl yeni tedavi yaklaşımları olduğuna işaret eden Nayır, “Bu da bizi başarıya götürmektedir. Cerrahi ve radyoterapi teknikleri eskiye göre daha iyi yapılmakta, daha iyi sonuçlar alınmaktadır. Meme kanserinin sistemik tedavisinde de kemoterapiyi, hormonal tedaviyi ve hedefe yönelik olan akıllı ilaçları kullanmaktayız. Son dönemde tümörün gelişimine sebep olan moleküler biyolojiye daha hakimiz. Bu moleküler değişikliklere yönelik de tedaviler uyguluyoruz. Özellikle evre 4 meme kanserinde çok etkin yeni ajanlar, ilaçlar kullanıma girmiştir. Bu ajanları kullandığımız takdirde başarılı sonuçları görmekteyiz. Her hastanın standart bir tedavisi yoktur. Hasta karşımıza geldiğinde, tümörün yerleşim yeri, tümörün patolojik özellikleri, hastanın yaşı, hastalığın evresi gibi birçok faktörü önümüze koyarız ve detaylı bir planlama yaparız. Bu planlama kişiye özgü olmaktadır. Bunu neden vurguluyorum, çünkü meme kanserli birçok hastamız var. Meme kanserli hastalar kendi aralarında diyalog kurarken, farklı yaklaşımları tedavileri duyabilmekteler. Biz de her zaman ‘herkesin kanseri bir değil, tedavisi de farklı’ şeklinde açıklama yaparız. Mesela her hastaya ışın tedavisi ya da hormonal tedavi vermiyoruz” ifadelerini kullandı.