Dededen toruna en anlamlı miras

Yayın hayatına 14 Mayıs 1951 tarihinde başlayan ve Manisa’nın ilk yerel gazetesi unvanına sahip Hayri Soytürk’e ait “Hürriyet Misakı” gazete arşivi, 68 yıl sonra torunu tarafından Manisa Çalışan Gazeteciler Derneği aracılığıyla Manisalıların paylaşımına açılıyor.

Manisa’nın ilk yerel gazetesi olan “Hürriyet Misakı” gazetesi, 68 yıl sonra Manisa Kültür Merkezi Lale Fuayesi’nde düzenlenen sergide meraklıları için görücüye çıkıyor. 1951 ile 1968 yılları arasında çıkan gazete arşivi Manisa’nın o yıllarına ışık tutuyor. Manisa’da ilk yerel gazeteyi ve matbaayı 1950 yılında kuran rahmetli Hayri Soytürk’ün torunu olan Adnan Soytürk (57), dedesinin gazeteyi kurduktan 14 yıl sonra vefat ettiğini ve gazeteyi rahmetli babası Hasan Soytürk’ün devam ettirdiğini söyledi.

Dedesinin gazete ve matbaayı rahmetli Adnan Menderes’in talimatıyla kurduğunu söylediğini anımsatan torun Adnan Soytürk, “Dedem o zamanlar Demokrat Parti’nin de Manisa başkanıymış. Dedem öldükten sonra babam gazeteyi devam ettirdi. Ben ve kardeşlerim gazetede bir fiil çalıştık. Gazete şimdikilerle kıyaslanamayacak kadar çok zor şartlar altında günlük olarak çıkıyordu. Haber başlıklarındaki harfler ve büyük punto yazılar elle diziliyordu. Fotoğraflar İzmir’de klişe haline getirilip baskıya hazırlanıyordu. Gazete yarı otomatik makinelerde bazen de elle zar zor sayılı olarak basılıyordu. Tabi ki, siyah beyaz olarak. Basıldıktan sonra klişe ve yazılar atılmıyor daha sonra tekrar kullanılıyordu” diye konuştu.

Dedesinin mirasına babasının tam anlamıyla sahip çıkarak gazetecilik işini meslek haline getirdiğini anımsatan Adnan Soytürk, babasının Manisa’daki ilk ve tek “Şeref Basın Kartı” sahibi olduğunu vurguladı.

“Keşke o zamanlar kameralar filan olsaydı da gazetelerin ne zor şartlar altında hazırlandığını görüntüleyebilseydik” diyen Soytürk, bu işin günümüzde teknik anlamda giderek kolaylaştığını kaydederek “Artık çekilen fotoğraflar eskisi gibi değil, anında görülebiliyor ve baskı için klişe hazırlanması gerekmiyor. Dizgi işi ise gelişmiş son teknoloji bilgisayarlar ile yapılarak renkli olarak matbaalarda basılıyor. Ancak mesleki açıdan günümüzde kolaylaştığı söylenemez” dedi.

Kendisi ve diğer 3 kardeşinin de dedesinden babasına miras kalan gazete ve matbaa işlerini yapmaya devam edemediklerini ifade eden Adnan Soytürk, üniversiteyi tamamladıktan sonra kendi meslek dallarını seçtiğini söyledi.

Gazetelerinin arşivini 70 yıldır gözleri gibi baktıklarını ve önemli olaylarda arşive bakarak eskiyi yad etiklerini belirten Soytürk, “Zor şartlar altında basılan gazetenin bir nüshası günlük olarak arşivlenmiş ve babamdan bize miras kalmıştır. Dedemden kalan bu manevi mirası günümüze kadar özel olarak muhafaza ettim, ışık, güneş ve tozdan sakladım. Arşiv içerisinde Sümerbank Fabrikası’nın kuruluşu ve üretimi, Beyaz Fil olarak bilinen binanın yapılarak devredilmesi gibi haberlerin yanı sıra ülkenin en köklü geleneği olan Mesir Festival haberleri yer almaktadır. Arşiv gazetelere çok sık bakarak yaşanan değişimi fark edebiliyoruz. İstiyoruz ki, bizim gibi tüm Manisalılar da bu değişim ve gelişimi fark edebilsin. 1950 yılından gazetenin satılarak el değiştirdiği 1970 yılına kadar Manisa’nın her türlü haberini bu gazete arşivimizde bulmak mümkündür. Gazete adeta canlı bir tarih ve müze. Rahmetli babam Hasan Soytürk ‘Şeref Basın Kartı’ sahibiydi. Biz de şeref ile bu mirası günümüze taşıdık. Bu arşivi tüm Manisalıların hizmetine sunmak da bizim borcumuz” şeklinde konuştu.

Manisa Çalışan Gazeteciler Derneği Başkanı Turgay Duyar tarafından kendisine gelen gazete arşivini teşhir teklifiyle harekete geçtiğini anlatan Soytürk, sadece mesir haberlerinin yer aldığı eski haberlerin fotoğraflarının çekilmesi suretiyle serginin hazırlandığını söyledi.

Manisa Kültür Merkezi Lale Fuayesi’nde 1951 ile 1968 yılları arasında çıkan gazete arşivinden toplam 54 adet mesir haberinin yer aldığı gazetenin seçildiğini kaydeden Manisa Çalışan Gazeteciler Derneği Başkanı Turgay Duyar ise serginin 4 gün açık kalacağını ve resmi açılışının ise Perşembe saat 15.00’te yapılacağını vurguladı.