Çin virúsü, dünyaya kabus oldu. Dünyanın birçok yerinde hayat durdu, insanlar evlerine kapandı, kentler hayalet şehirlere dönüştü.

Alınan önlemlere ragmen 5 kıtada hem vaka hem ölü sayısı giderek arttı. Dünya kamuoyunun gözü de, ölümlerin tavan yaptığı, Avrupa ve ABD’ye çevrildi. Bu kargaşada Atayurtlarındaki durumu gözardı ettik.

Peki, Orta Asya ve Kafkasya’daki Türk Cumhuriyetleri’nde durum ne? Virüs, oralarda da mı ölüm saçıyor? Ne tür önlemler alındı?

Hemen belirteyim:Şu anda Atayurtlarında durum Avrupa ile kıyaslanmayacak kadar iyi…

Çin’e çok yakın olmalarına rağmen, virüs buralara pek uğramamış. Ya erken önlem alınmış ya çoktan bağışıklık kazanılmış ya da vaka sayısı gizleniyor.

KAZAKİSTAN

Çin’in sınır komşusu. 19 milyonluk Kazakistan’da ilk vaka 16 Mart’ta, iki kişide belirlendi..

Ülkede aynı gün, bir aylık Olağanüstü Hal ilan edildi. Sınırlar kapatıldı, ülkeye giriş çıkışlar yasaklandı. Şu ana kadar ülkede 3 kişi hayatını kaybetti. Sağlik Bakanlığı alınan önlemlerle, virüsün yayılmasının önüne geçildiğini belirtti. Hasta sayısının asla 3500 kişiyi aşmayacağı açıklandı.

KIRGIZİSTAN

Kırgızistan, 6 milyonluk bir ülke. Ülkede virüs tesbit edilen 130 kişiden biri öldü. Onlarla temas halindeki 7 bin kişi de karantinada. Hemen, ülke genelinde kısmi ohal ilan edildi. Sınırlar kapatıldı. Işsizlik oranının yüksek olması olması endişeyi had safhaya taşıdı. Geçim derdi, virüs korkusunun önüne geçti.

TÜRKMENİSTAN

Yaklaşık 6 milyon nüfuslu Türkmenistan, dünya gündemine “virüs kelimesini” yasaklayan ülke olarak girdi.

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Türkmenistan’da hükümetin, radikal bir kararla ‘coronavirüs’ kelimesini yasakladığını iddia etti. Virüse karşı sokakta maske takanlar, gözaltina alındı. Gerekçe ise; maskenin halk arasında korku ve paniği artırması…

Bunlara rağmen Turkmenistan, ciddi önlemlere imza attı. Komşularına ve dünyaya sınırlarını kapattı. Ama, ülkede olağan hayat sürüyor.

ÖZBEKİSTAN

32 milyon nüfuslu Özbekistanda da, durum kontrol altında. Ülkede, teşhis edilen hasta sayisi 221… Hayatını kaybeden hasta sayısı ise 2..

Ozbekistan’da da sıkı onlemler alınmış durumda. İlan edilen OHAL, 20 Nisan tarihinde sona erecek.

KARDEŞ ÜLKE AZERBAYCAN

Kafkasların parlayan yıldızı Azerbaycan’da durum kontrol altında. Bölge, en çok test yapılan ülke. 10 milyon nüfusu olan ülkede 35 bin kişiye test yapıldı.

4 bin 500 kişi karantinada. 400 kişide hastalık teşhis edildi. Ölen sayısı ise 5…

“Evde kal” kampanyasının ardından geçtiğimiz günlerde ülkede, sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Kısacası, Orta Asya ve Kafkasya’da, Avrupa ve ABD’dekine benzer kıyamet görüntüleri yok. Virüs , Türk Cumhuriyetlerinde kontrol altinda gibi görünse de, tehlike kapıda.

Zira, bu ülkelerden milyonlarca insan, vaka sayısı her geçen gün artan Rusya’da çalışmakta.

Bunların bir bölümünün virüs kaptığı ve ülkelerine dönmek istediği biliniyor..

Türk Cumhuriyetlerinde şimdilik sınırlar kapalı.

Ama döndüklerinde yüzbinlerce soydaşımız karantinaya alınmak zorunda.

Görünen O ki, ülke yöneticilerinin sınavı da bu noktada başlayacak…

Yüksel Değercan