Bulgaristan’dan Türkiye’ye tarihi eser iadesi

Türkiye ile Bulgaristan arasında süregelen kültür varlığı kaçakçılığı ile mücadele alanındaki iş birliği kapsamında, Bulgar makamlarınca 2016 yılında yakalanan bir grup eser Türkiye’ye iade edildi. Eserler, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Özgül Özkan Yavuz tarafından Sofya Arkeoloji Müzesi’nde gerçekleştirilen törende teslim alındı.

Bulgaristan tarafınca Türkiye’ye iadesi sağlanan eserlerin arasında çeşitli dönemlere ait 56 adet sikke, 6 adet bronz aplik, 1 adet bronz fibula bulunuyor.

Bakan Yardımcısı Yavuz törende yaptığı konuşmada, kültür varlıklarının korunmasının herkesin öncelikli sorumlulukları arasında olduğunu ve bu eserlerin bilim dünyamız ile insanlığın gelişimine büyük katkı sağladığına işaret etti. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Yavuz şöyle devam etti:

“Bugüne kadar Bulgaristan’da yakalanan Türkiye kökenli diğer eserlerin de sağlam işbirliği temellerinde, en kısa sürede iade edileceğinin sözünü Sayın Bakan Banov’dan almış olmak, gelecek ile de ilgili umutlarımızı kuvvetlendirmektedir. Gerek Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Mehmet Nuri Ersoy gerekse de Bulgaristan Kültür Bakanı Sayın Boil Banov’un kültür varlığı kaçakçılığı ile mücadelede kararlı bir tutum göstermektedir. Türkiye ile irtibata geçilmesinde, eserlerin iadesine yönelik kararda emeği geçen tüm Bulgar yetkililerine, bu eserlerin en iyi şekilde korunmasını temin etmiş olan Sofya Ulusal Müzesi Uzmanlarına ve tabi ki değerli dostumuz Bakan Banov’a tüm ülkem adına teşekkürlerimi sunarım.”

Eserlerin iadesi UNESCO 1970 Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Yasaklanması ve Önlenmesi İçin Alınacak Tedbirlere İlişkin Sözleşmesinin 13. Maddesi ile kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesi alanında Bulgaristan ve Türkiye arasında 2012 yılında imzalanmış ikili anlaşma kapsamında sağlandı.

Karşılıklı bilgi alış verişi, titiz kontrol ve çalışmalar yoluyla yapılan operasyonlarda ele geçen diğer eserlerin de Bulgaristan tarafından hukuki süreçleri bittikçe Türkiye’ye iade edilmesi bekleniyor.

Bulgaristan ile Türkiye arasındaki iş birliği, 2017 yılında Güneydoğu Avrupa Kanun Uygulama Merkezi SELEC tarafından Uluslararası En İyi Operasyon Ödülü’ne layık görülen, Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı ve Bulgar emniyet güçlerinin ortaklaşa gerçekleştirdikleri PEKOM Operasyonu ile de pekişmişti.

Sofya Arkeoloji Müzesi’nde bulunan ve Türkiye’ye iadesi sağlanan 63 adet tarihi eser şöyle: 23 adet gümüş antik sikkeler, 2 adet bronz antik sikkeler, 1 adet İoan II Komnin’in altın sikkesi (1118-1143), 1 adet Heraclius’un sikkesi (610-641), 5 adet Alexandrous tipi gümüş drahma, 1 adet Filip III’ün gümüş drahması, 1 adet Ariarath VI veya VIII’nin gümüş drahması, 1 adet Kyos şehrinin gümüş hemidrahması (Milethos), 2 adet Çar Ariobarzan Philoro Mayos’un gümüş drahması, 19 adet gümüş Roma sikkeleri-denarlar ve antonyalılar (1 otantik ve 1 tanesi dökümlüdür), 6 adet bronz antik aplikasyon ve 1 adet bronz antik fibula.