Bir zamanlar Türkiye’nin her iline ayakkabı gönderiyorlardı ama şimdi…

Trabzon’da yaklaşık 30 yıl önce sayıları 500’ü bulan ayakkabı imalatı dükkânları bugünlerde 20’lere kadar gerilerken eski işlerinden de eser kalmadı.

Bir zamanlar Türkiye’nin her iline imal ettikleri ayakkabıları gönderen Trabzonlu imalatçılar, son yıllarda ithal ayakkabıların yanı sıra ucuz fiyata satılan ayakkabıların kendilerini olumsuz yönde etkilediğini ifade ettiler. Trabzon’da yaklaşık 35 yıldır ayakkabı imalatı yapan Bayram Yürük, yaşanan olumsuzluklar yüzünden mesleklerinin bitme noktasına geldiğini belirterek çok az sayıda aldıkları siparişlerle ayakta durmaya çalıştıklarını söyledi. Bir zamanlar dükkanında 60 çift kadar ayakkabı imal ettiğini şimdi ise ancak 3-10 çift ayakkabı imal ettiğini belirten Yürük, gençlerin de bu mesleğe pek ilgi duymadığını söyledi.

Bir zamanlar işyerinde yaklaşık 10 kişinin çalıştığını bugünlerde ise sadece kendisinin çalıştığını ifade eden Yürük, “Trabzon’da bir zamanlar ayakkabı imalatçı sayımız yaklaşık 500’ü buluyordu. Şimdilerde ise 15-20 dükkan kaldık diyebilirim. Bunun başlıca sebebi ise fabrikalaşma yani hazır ayakkabılar. Bunun yanı sıra petrol mamüllerinden yapılan ayakkabılar çoğaldı. Dolayısıyla bizim gerçek deriden ürettiğimiz kaliteli ayakkabın yerine vatandaş piyasada ucuz satılan ayakkabıyı tercih ediyor. Durum böyle olunca bizim de işlerimiz geriledi. Yaklaşık 20-25 yıl önce Trabzon’dan başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin her tarafına ayakkabı satışı yapardık şimdi ise sadece i Rize’ye gönderiyoruz. Eskisi gibi uzak yerlere artık ayakkabı satamıyoruz. Ayakkabı imal eden dükkânlar pek kalmadığından dolayısıyla mesleğimiz de bitme noktasına geldi. Gençler de artık bu mesleğe pek rağbet göstermiyor. Gençler genellikle elektronik üzerine olan mesleklere yöneliyor. Eskiden günde 50-60 çift ayakkabı imal ederdik, şimdi ise sipariş üzerine ancak 3-10 çift arası imal ediyoruz. Yine o dönemler iş yerlerinde yaklaşık 10 kişi çalışırken şimdiler de ise artık kendimiz çalışıyoruz” dedi.

“Ayakkabı tamir dükkanları çoğaldı”

Son yıllarda her mahallede birden fazla ayakkabı tamir dükkanı açılmaya başladığını da ifade eden Yürük, “Artık ayakkabı tamiri üzerine daha çok iş yeri açılmaya başladı. Bunun da nedeni vatandaşın aldığı ayakkabı yeterince sağlam olmadığı için birkaç gün sonra kopuyor yada yırtılıyor. Dolayısıyla vatandaş ayakkabısını tamirciye götürmek zorunda kalıyor. Bizim imal ettiğimizi ayakkabıların malzemeleri ise deriden. Dolayısıyla bizim imal ettiğimiz ayakkabılar, inek derisinden yapıldığı için ayak sağlığı bakımında da doktorlar tarafından tavsiye ediyor. Piyasada satılan ayakkabılar bizim sattığımız ayakkabıdan daha ucuz olduğundan vatandaş onlarınkini tercih ediyor. Derinin maliyeti 100-150 TL olduğu yerde spor ayakkabıları 50-60 TL’ye satılıyor. Durum böyle olunca da kazancımız büyük ölçüde düştü. Bu gidişle belki de 10 sene sonra Trabzon’da hiç ayakkabı imalatçısı kalmayacak“ diye konuştu.