Aşının popülizme alet edildiği iddiası

İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Aşı Çalışma Grubu Genel Sekreteri Dr. Hamza Özdemir, kokorecin doğal aşıya benzetilmesiyle ilgili “Ne yani, aşı olmayalım da kokoreç mi yiyelim?” diyerek açıklamalara tepki gösterdi. Bu tür söylemlerle popülizm yapıldığını belirten Özdemir, “Şüphesiz ki akla ilk gelen, aşı sayesinde haberi daha popüler hale getirmektir, ilgi çekmektir” dedi.

İnsan sağlığının her türlü popülizmin üzerinde bir konu olduğuna dikkat çeken Özdemir, “Aslında amaç kokorecin faydalı bir besin olduğundan bahsetmek ama konu o kadar alakasız bir yere getirilip bağlanmış ki, başlık bile etkilenmiş. Peki kokorecin faydaları anlatılırken konu aşıya nasıl gelir? Neden aşıdan bahsedilir? Amaç nedir? Son günlerde sağlıkta en çok haber yapılan konulardan biri, hiç şüphesiz ki ülkemizde ailelerin aşı yaptırma konusunda tereddütlerinin olması ve dolayısıyla aşı yaptırmak istemeyen ailelerin hızla artmasıdır” dedi.

Bunun sonucunda ise halkın salgın hastalıklara karşı tehdit altında kaldığını söyleyen Özdemir, “Aşı kararsızlığının son yıllarda hızla artmasının önemli bir nedeni de hiç şüphesiz popülizm ve popülist yaklaşımlardır. Aşı üzerine medyada o kadar çok bilgi kirliliği var ki, iş artık kokorece kadar gelip dayanmıştır. Gazete haberinde aynen başlıkta şu cümle ‘Doğal bir aşı, kokoreç’ ve devamında şu ifadeler yer almaktadır: ‘Ağızdan alınan bir aşı gibi mi? –‘Evet, çok iyi bir benzetme. Nitekim çocuk felci aşısı da ağızdan alınıyor. Dolayısıyla kokoreç yediğinizde hayvanın hazırlanmış bağışıklık repertuvarını kendinize aktarıyorsunuz.’ Bu cümleleri okurken birçoğumuzun aklına ister istemez kokoreç yersek aşı yaptırmaya gerek kalmadığı düşüncesi yerleşiyor. Hatta eminim, yazıyı okuyarak ‘kokoreç yersek aşıdan daha faydalıdır’ diye iddia edecek birçok kişiye de rastlamak mümkün olacaktır” ifadelerini kaydetti

“Kokorecin aşıya benzetilmesi yanlıştır”

1 Mart 2019 tarihinde Science Daily isimli bilim dergisinde İngiltere’de bir üniversitede yapılmış olan çalışmada ‘Avrupa’da popülizmin artması ile aşıya karşı güvensizliğin artmasında bir ilişki olduğundan bahsedildiğini belirten Özdemir, “Popülist politikaların arttığı ülkelerde daha fazla aşı karşıtlığı olduğu vurgulanmaktadır. Popülist politika izleyen ülkelere örnek olarak bizim gibi Akdeniz ülkeleri İtalya, Yunanistan ve Fransa örnek gösterilmektedir. Bu çalışma ülkemizde yapılsaydı sonucu ne olurdu bilemeyiz ama özellikle basın yayın organlarımızda sıkça haber kaynağı olan medya popülistlerinin, konu aşıya geldiğinde konuşmadan önce bir kez daha düşünmesi gerektiği şüphe götürmez bir gerçek olduğunu altını çizerek söylemek durumundayız. Kokorecin aşıya benzetilmesi son derece yanlıştır. Kokoreç yemek suretiyle ‘hayvanların bağışıklık repertuvarını kendimize aktarıyor’ olduğumuz da bilimsel bir çarpıtmadan ibarettir. Bu ve benzer haberler kamuoyunu olumsuz etkilemekte, aşı gibi çağımızın en önemli halk sağlığı buluşunu ve aşılamaya olan inancı olumsuz etkilemektedir. Kim bilir sadece bu haber sayesinde kaç bin kişi daha aşının önemini göz ardı edecek, çocuğunu aşıya getirmeyecektir. Eminim çocuğunu aşılatmak yerine kokoreç yedirmeye çalışanlar dahi olacaktır” diye konuştu.

“Aşı gibi toplum sağlığını yakından ilgilendiren konular popülizme alet edilmemelidir” diyen Özdemir, “Ağza alınmadan, kaleme dökülmeden önce bir kere daha bin kere daha düşünülmelidir. Kim bilir bu haber sayesinde kaç çocuk daha bulaşıcı bir hastalığa yakalanacak, ölüm veya sakat kalma riski ile karşı karşıya kalacaktır. İnsan sağlığı her türlü popülizmin üzerinde bir konudur” dedi.