Artvin’de atmaca avcılığı babadan oğula yaşatılıyor
ARTVİN’DE YILLARDIR SÜRDÜRÜLEN ATMACACILIK KÜLTÜRÜ YAŞATILMAYA DEVAM EDİLİYOR. HER YIL AĞUSTOS-KASIM AYLARINDA YAPILAN ATMACA AVI, ÖZEL AĞ DÜZENEKLERİN KURULUMUYLA GERÇEKLEŞİYOR. AVCILAR, YAKALADIKLARI VE GÖZÜ GİBİ BAKTIKLARI ATMACALARI BİR SÜRE SONRA YENİDEN DOĞAYA SALIYOR.
Artvin’de yıllardır sürdürülen atmacacılık kültürü yaşatılmaya devam ediliyor. Her yıl Ağustos-Kasım aylarında yapılan atmaca avı, özel ağ düzeneklerin kurulumuyla gerçekleşiyor. Avcılar, yakaladıkları ve gözü gibi baktıkları atmacaları bir süre sonra yeniden doğaya salıyor.
Artvin’de kültürel yaşamın bir parçası haline gelen atmacacılık geleneği asırlardır yaşatılırken, yöre insanın vazgeçilmez tutkusu olmayı sürdürüyor. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından düzenlenen atmaca kurslarına katılan bölge sakinleri, sertifika alıp atmaca avına çıkıyor.
Atmaca önce av sonra avcı oluyor
Kuzeyden güneye göç etmeye başlayan atmacaları takibe alan avcılar, özel ağ düzenekleri kuruyor, ağaç dalları ve yapraklarla kamufle olarak atmaca avlıyor. Çekirge, danaburnu gibi böceklerle önce kızıl sırtlı örümcek kuşu yakalayan avcılar, bu kuşlar vasıtasıyla da atmacaları tuzağa çekip yakalıyor. Avcılar, yakaladıkları ve gözü gibi bakarak besledikleri atmacaları bir süre sonra doğaya salıyor. Kimi avcılarda yakaladıkları atmacayı eğitip, bıldırcın avında kullanıyor, kimi de kolunda gezdiriyor.
Ailemizin geçmişten gelen bir geleneği
Küçük yaştan itibaren atmacalara tutkulu olduğunu ve bu kültürü yaşatmaya çalıştığını belirten emekli bankacı Murat Yamakalioğlu “Babam onun babası ve onun babası atmaca kültürüyle ilgilenmişler. Ailemizde geçmişten gelen bir gelenek. Biz de onlardan gördük. Atmacayı tutmak için önce ğaço kuşu dediğimiz kızıl sırtlı örümcek kuşunu tutmanız lazım. Onu alıştırıyorsunuz. Daha sonra göç yollarına, tepelere gidip atmaca yakalıyorsunuz. Bunu alıştırıp bıldırcın yakalanıyor. Ama şimdi bunu yapan pek çok kişi kalmadı. Genelde hobi için sevmek için tutuluyor” dedi.
“Elimize alıp gezdiriyoruz”
”Atmacayı devamlı elimize alıp gezdiriyoruz” diyen Yamaklioğlu “Bunu devam elinizde alıp sevip gezdirmezseniz zaten vahşi bir hayvan. O vahşiliği devam ediyor. Atmaca önce insana alışması lazım ki sonra kendi avını yapsın. Genellikle Rize’nin Çayeli, Pazar, Ardaşen, Pazar ve Fındıklı ile Artvin’in Arhavi, Hopa, Kemalpaşa ve Batum’da sıklıkla yapılıyor. Eskiden atmacayla bıldırcın avlayıp daha sonra tuzlayıp ve yemeklere katıyormuş. Şimdi daha çok hobi olarak yapılıyor” şeklinde konuştu.
Yamakalioğlu, atmaca tutkularından avcılığı mevzuatlara, yasalar uygun yapmalarını da istedi.
“Atmaca kültüründe en önemli olan atmacayı yeniden doğaya salmaktır”
Atmaca yakalama eğitme ve onunla avcılık faaliyeti olduğunu ifade eden Hopa Avcılar ve Atıcılar Dernek Başkanı Alper Demirkaya ise “Atmaca avcılığı yüzyıllardır yöremizde babadan oğula devam eden bir avcılık türüdür. Yöremizde olmasının en büyük sebebi ise yırtıcı kuşların göç yolları üzerinde bulunmasıdır. Atmaca, eğitilir, saklanır, sevilir, av yaptırılır. En önemlisi de tekrardan doğaya salınır. Derneğimize 310 üyesinden 110’u atmaca faaliyetini sürdürüyor. Atmacacılık yapmak isteyenlerin Doğa Koruma Mili Parklar Müdürlüğü tarafından açılan sınav sonunda başarılı olup atmacacılık sertifikasına sahip olması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
